Nettiquette, de etiquette online. Bijna iedereen heeft één of meerdere Social Media accounts. Tegenwoordig is het makkelijker om een bericht op Facebook of in een WhatsApp groep te plaatsen, dan ieder individu afzonderlijk te gaan bellen en informeren. Kennis delen en informatie uitwisselen is eenvoudiger dan ooit, maar er zijn ook een aantal vervelende bijverschijnselen. In deze blog gaan we wat dieper in op de ongeschreven gedragsregels van sociale omgangsvormen online, de zogenaamde nettiquette.
Welke boodschap wil je delen en waarom?
Bedenk dat berichten online jarenlang kunnen blijven rondzwerven. Vooral kinderen (maar ook volwassenen!) hebben de neiging vanuit emotie te reageren. Een goede stelregel is: Wat zou mijn vader of moeder ervan vinden als ik dit online plaats? Immers, in de meeste gevallen zijn zij degene die ons normbesef hebben bijgebracht.
Voor wie is de boodschap bedoelt?
Er is niets zo vervelend als een bericht openbaar in een groep delen, die eigenlijk bedoeld is voor iemand persoonlijk. Shaming is een vorm van een bericht delen in een groep waarbij je eigenlijk een specifiek persoon op een negatieve manier in de spotlights zet. Flaming is het delen van berichten in een openbare groep die aanvallend of beledigend bedoeld zijn. Wees je bewust dat er anderen kunnen meelezen en richt je bericht direct aan de persoon waarvoor deze bedoeld is; kies hiervoor een privékanaal. Hetzelfde is van toepassing bij het stellen van een vraag in een groep; houdt de communicatie algemeen en maak deze niet persoonlijk.
Wat is de toegevoegde waarde van je reactie of opmerking?
Het plaatsen van een reactie of opmerking is makkelijk. Bedenk voordat je reageert of je reactie zinvol is en van toegevoegde waarde. Houd rekening met het feit dat geschreven tekst anders kan worden uitgelegd dan wanneer je tegenover iemand zit die je gezichtsuitdrukking kan zien. Een reactie bedoelt voor iemand persoonlijk, kan worden meegelezen door een heleboel anderen. Bij twijfel? Niet doen.
Respecteer je eigen privacy en die van anderen.
Wees je bewust van je eigen privacy. Een vakantiebericht kan voor inbrekers een uitnodiging zijn om gezellig te komen shoppen. Iemand die ziek thuis zit en een bericht deelt over een leuke avond uit, kan natuurlijk problemen verwachten met de werkgever. Maar bedenk ook voordat je een bericht op iemand anders zijn Social Media account plaatst, wat die persoon ervan zal vinden dat jij deze informatie over hem of haar deelt. Hetzelfde is van toepassing op reacties of opmerkingen, waarbij je dieper ingaat op een vraag die iemand stelt. Geef je informatie weg die alleen jij en de desbetreffende persoon kennen, of is de informatie algemeen bekend? Mag jij deze informatie delen met anderen of beter; heb jij toestemming de informatie te delen?
Neem je verantwoordelijkheid
Social Media is een laagdrempelig medium, een bericht is zo geplaatst. Bedenk voordat je informatie deelt, wat de impact van deze informatie kan zijn. Controleer de feiten en wees terughoudend met het geven van je (ongezouten) mening. Het is makkelijk om via een toetsenbord, met een beeldscherm ertussen, iets of iemand volledig de grond in te boren. Een grappig bedoelde opmerking kan al gauw een eigen leven gaan leiden en aanleiding zijn voor een hevige discussie. Aan de andere kant is kritiek eigenlijk een gratis advies. Het zegt iets over de relatie die je hebt met diegene waar jij je Social Media account mee deelt. Kies Social Media Bewust, ook je relaties.
Social Media angst of gebrek aan kennis?
Je kent ze vast wel, de personen waarmee je een Social Media account deelt en die exact weten wat je waar en wanneer hebt gedeeld, als je ze in het echte leven spreekt. Ze lezen mee, maar reageren nooit. Eigenlijk zijn ze niet zo heel sociaal, denk je dan. Wees je bewust van het feit dat iedere persoon anders is. Wat jij deelt op Social Media is jouw keuze. Hoe een ander daarop reageert is zijn of haar keuze. In de meeste gevallen is er namelijk sprake van een zekere angst om te reageren of gebrek aan kennis over de gedeelde informatie en het bereik van het desbetreffende Social Media platform. Het ligt niet aan jou, maak het niet persoonlijk.
Wees sociaal, wees aardig
Social Media is vooral dat; Sociale Media. Wees sociaal, wees aardig. Jouw boodschappen, reacties en meningen zeggen meer over jou dan je denkt. En “aardig zijn” is niet hetzelfde als “doen alsof je aardig bent”. Denk aan het beeld dat je van jezelf schetst. In het echte leven merk je al snel of iemand “aardig is” of alleen maar “aardig doet”. Je zal verbaasd zijn hoe snel je dit ook via Social Media eruit kan filteren. Bijna iedereen heeft tegenwoordig een online identiteit. De vraag is alleen: is dit ook je identiteit buiten de virtuele wereld?
Nettiquette – Hoe hoor je je te gedragen op Social Media?
Een videoserie van NPO3 over Nettiquette