De identiteitsvorming en het zelfbeeld van jongeren
Wat is de invloed van Social Media op de identiteitsvorming en het zelfbeeld van jongeren? Welke media gebruiken jongeren? Wat zien jongeren online? De jeugd heeft nog begeleiding nodig bij mediagebruik en mediagedrag. Zelfregulering en het ontwikkelen van sociale vaardigheden is belangrijk voor de jeugd, omdat zij vaak nog moeite hebben met emotieregulatie en impulsbeheersing. De informatievoorziening via media is niet altijd betrouwbaar. De jeugd ziet minder het onderscheid tussen media beïnvloeding en een werkelijke weergave van de feiten. Er is onvoldoende toezicht en inzicht in de mediaomgeving van kinderen. Mediaopvoeding en ouderbetrokkenheid is belangrijk Mediaonderwijs krijgt nog veel te weinig aandacht. In het onderwijs wordt nog steeds de nadruk gelegd op cognitieve vaardigheden. Echter bij het dagelijks mediagebruik en mediagedrag is juist de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen belangrijk.
Waarom gebruiken jongeren sociale media?
De meeste jongeren gebruiken sociale media om in contact te blijven met leeftijdsgenoten en als laagdrempelig medium om sociale contacten te onderhouden. Het sociale mediagebruik is de afgelopen jaren dan ook enorm gestegen, niet alleen onder jongeren.
Hoe hoog is het vertrouwen in sociale media?
Het vertrouwen en de verwachtingen omtrent sociale media blijven gelijk. Het vertrouwen in berichtgeving en nieuws via sociale media is hoog. Niet altijd worden deze berichten kritisch beoordeeld op betrouwbaarheid en waarheidsgehalte, waardoor er nu veelvuldig aandacht wordt gevraagd voor nepnieuws en informatievaardigheid. Privacy online is een nog groter aandachtspunt, omdat jongeren zich meestal niet bewust zijn van de onbeperkte levensduur van digitaal gedeelde informatie. Vooral de impact van het delen van privacygevoelige informatie online, kan gevaar opleveren voor hun eigen veiligheid en die van anderen. Daarnaast kan een negatieve online identiteit, een digital footprint, gevolgen hebben voor hun toekomstige loopbaan. Zie ook de link onder deze blog: Jeugdpreventie en Kinder educatie.
Welke sociale (media) invloeden krijgen kinderen?
Jonge kinderen worden vooral beïnvloed door wat er zich afspeelt in de thuisomgeving. Als je kind naar de kinderopvang, peuterspeelzaal of naar school gaat, wordt hieraan de invloed van de schoolomgeving toegevoegd. Steeds jonger hebben kinderen onbeperkt toegang tot internet via bijvoorbeeld spelletjes of games, maar ook sociale media als Snapchat en Instagram. De invloed van de mediaomgeving gaat dan een steeds grotere rol spelen. Deze media invloeden komen zowel de thuisomgeving als de schoolomgeving binnen. De mediaomgeving is het sociale domein van jongeren en hun leeftijdsgenoten, de zogenaamde ‘peergroups’. Jongeren zijn dan ook een nieuwe marketing doelgroep online, die overal en altijd, bereikbaar én zichtbaar zijn. Het is dan ook terecht dat ouders bezorgd zijn, om de privacy en veiligheid van kinderen online.
Hoe ontstaat een eigen identiteit en een gezond zelfbeeld?
De identiteit van een individu wordt gevormd door wat het individu van nature heeft meegekregen en wat het tijdens de opvoeding en het onderwijs meekrijgt. Het individu ontwikkelt een eigen mening en visie op wat zijn identiteit is. De identiteit wordt gevormd door de sociale leefomgeving en bestaat uit 4 identiteiten, die samen het identificatiemodel bepalen. Een gezond zelfbeeld wordt dus bepaald door de sociale context waarin het individu zich bevindt.
Hoe beïnvloed sociale media het zelfbeeld?
Het zelfbeeld ontstaat dus door zelfreflectie in een sociale context; het spiegelen van jezelf aan je omgeving. De sociale interactie en de onderlinge relatie spelen hierbij een belangrijke rol. Wie ben ik? Wie ben jij? Wie zijn wij? Sociale media zijn een dankbaar medium om op zoek te gaan naar je eigen identiteit. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en op zoek naar antwoorden op hun vragen. Was het vroeger: “Even aan mijn moeder vragen?” Tegenwoordig is het: “Even aan Google vragen?”. De grote vraag is: Wat zien kinderen online? Voor welke online identiteit kiezen ze? Welk voorbeeldgedrag kopiëren ze? Welke rolmodellen volgen ze? Welk zelfbeeld vormen ze vanuit deze informatiebronnen?
Vloggers als trendsetters en online influencers
Wat willen jongeren zien online? Vooral video- en beeldmateriaal, op YouTube of via Social Media platformen. Tekst is minder interessant en het lezen ervan kost teveel moeite. Een vlogger zal hierdoor al gauw een trendsetter worden, vooral onder jongeren. Een goede vlogger weet precies wat de doelgroep interessant gaat vinden en meet dit ‘sentiment’ door het tellen van het aantal ‘likes’ op een gedeeld bericht. Er zijn niet alleen informatieve en humoristische vloggers, maar ook ‘online influencers’. Dit zijn vloggers die via ‘merkplaatsing’ een bepaald merk of product promoten. Ze maken gebruik van een goed gekozen mediastrategie. Hierbij presenteren ze merken of producten op een dusdanige manier, dat deze door jongeren niet worden gezien of ervaren als reclameboodschappen. Vloggers zijn dus niet alleen trendsetters, maar ook rolmodellen en dankbare objecten of personen voor jongeren om zich mee te identificeren. Hier schrijf ik met opzet objecten, omdat ik mijn vraagtekens plaats bij het voorbeeldgedrag dat sommige vloggers laten zien.
Zelfbeeld en media beïnvloeding
Graag nodig ik je uit om zelf kritisch naar de mediaberichtgeving te gaan kijken. Welke berichtgeving op internet en sociale media is van invloed op jouw zelfbeeld? Is dat die mooie jurk die jij gisteren in de aanbieding zag, maar die alleen in een te kleine maat beschikbaar is? Is dat een aanbieding voor een abonnement op een sportschool, zodat je weer in die jurk past? Wat doen deze mediaboodschappen met je? Bezorgen ze je een goed gevoel of gaat er iets knagen? Hoe wordt de boodschap gebracht? Positief of negatief? Dwingend of vleiend? Wees eens een kritische mediaconsument! Dan gaan we samen onze kinderen (en sommige volwassenen!) mediawijs opvoeden.
Bronvermelding
NewCom Social Media Onderzoek 2017
Jeugdpreventie en Kinder educatie
De identiteitsvorming van het kind in een gemedialiseerde samenleving
3 thoughts on “De invloed van Social Media – identiteitsvorming & zelfbeeld”